GST Rate Change: नवी दिल्ली येथे केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण यांच्या अध्यक्षतेखाली (GST Council Meeting) झालेल्या 56 व्या GST (गुड्स अँड सर्व्हिसेस टॅक्स) कौन्सिलच्या बैठकीत एक क्रांतिकारी निर्णय घेण्यात आला आहे. करप्रणाली अधिक सोपी आणि पारदर्शक बनवण्यासाठी, आतापर्यंत असलेले चार मुख्य कर स्लॅब रद्द करून फक्त दोनच स्लॅब (GST Slabs) ठेवण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे.
22 सप्टेंबरपासून लागू होणाऱ्या या बदलांमुळे सर्वसामान्यांपासून ते उद्योजकांपर्यंत सर्वांवर मोठा परिणाम होणार आहे. या महत्त्वपूर्ण निर्णयामुळे कोणत्या वस्तू स्वस्त (GST What Gets Cheaper) होणार आहेत आणि कोणत्या महाग , यावर सविस्तर नजर टाकूया.
Union Minister for Finance and Corporate Affairs Smt. @nsitharaman chairs the 56th meeting of the GST Council, in New Delhi, today.
— Ministry of Finance (@FinMinIndia) September 3, 2025
The participants included Union Minister for State for Finance Shri @mppchaudhary, Chief Ministers of Delhi, Goa, Haryana, Jammu and Kashmir,… pic.twitter.com/pqz8upYg1U
करप्रणाली सोपी झाली: आता फक्त 5% आणि 18% स्लॅब
या बैठकीचा सर्वात मोठा निर्णय म्हणजे 12% आणि 28% चे कर स्लॅब काढून टाकणे. आता देशात फक्त 5% आणि 18% असे दोनच मुख्य कर स्लॅब असतील. या नव्या व्यवस्थेमुळे दररोजच्या वापरातील अनेक वस्तू आणि सेवा स्वस्त होणार आहेत, ज्यामुळे महागाई काही प्रमाणात कमी होण्यास मदत होईल अशी अपेक्षा आहे.
Reduction of #GST from 28% to 18% includes several items which meet the aspirations of the middle class. Air-conditioners and TVs above 32 inches are now in the 18% GST slab. All televisions are now taxed at 18% GST slab
— PIB India (@PIB_India) September 3, 2025
Dishwashing machines, small cars, and motorcycles with… pic.twitter.com/ctzQnFvZc1
GST Rate Change: या वस्तू आणि सेवा होणार स्वस्त
विमा आणि इतर:
सर्वात महत्त्वाचा बदल म्हणजे वैयक्तिक आरोग्य विमा आणि जीवन विमा आता पूर्णपणे जीएसटीमुक्त झाले आहेत. यावर पूर्वी 18% कर लावला जात होता, जो आता शून्य झाल्याने विमा पॉलिसी घेणे अधिक स्वस्त होईल.
अन्नपदार्थ आणि दैनंदिन गरजा:
पॅकबंद आणि ताजे अन्नपदार्थ, ज्यावर पूर्वी 12% किंवा 18% कर होता, ते आता 5% च्या स्लॅबमध्ये आले आहेत. यामुळे अल्ट्रा-हाय टेंपरेचर (UHT) दूध करमुक्त झाले आहे. तसेच, लोणी, तूप, पनीर, चीज, पास्ता, बिस्किटे, चॉकलेट, साखर आणि नमकीन यांसारख्या वस्तू स्वस्त झाल्या आहेत.
आरोग्य आणि शिक्षण:
जीव वाचवणारी औषधे आणि काही वैद्यकीय उपकरणांवरील कर 12% आणि 18% वरून थेट 5% किंवा शून्य टक्के झाला आहे. यामुळे गंभीर आजारांवर उपचार घेणाऱ्या रुग्णांना मोठा दिलासा मिळेल. तसेच, शैक्षणिक सेवा आणि पुस्तकांवरील जीएसटीमध्येही कपात करण्यात आली आहे, ज्यामुळे शिक्षण घेणे अधिक परवडणारे होईल.
ग्राहक वस्तू आणि इलेक्ट्रॉनिक्स:
एसी (Air Conditioner), डिशवॉशर, आणि 32 इंचपेक्षा मोठ्या टीव्हीसह सर्व इलेक्ट्रॉनिक्स वस्तू आता 28% ऐवजी 18% च्या स्लॅबमध्ये आल्या आहेत. कपडे आणि शूजसारख्या रोजच्या वापरातील वस्तूंवरील जीएसटी 12% वरून 5% झाला आहे. यामुळे ग्राहक वस्तूंच्या किमती कमी होऊन मागणी वाढेल अशी अपेक्षा आहे.
ऑटोमोबाइल आणि बांधकाम:
350cc पेक्षा कमी क्षमतेच्या लहान गाड्या, दुचाकी आणि तीनचाकी वाहनांवरील कर 28% वरून 18% वर आला आहे. त्याचप्रमाणे बस, ट्रक आणि रुग्णवाहिकेवरही आता 18% कर लागेल. घरांच्या बांधकामासाठी लागणाऱ्या प्रमुख कच्च्या मालावरील जीएसटी 12% वरून 5% झाल्याने बांधकाम खर्च कमी होईल.
GST Rate Change: या वस्तू आणि सेवा झाल्या महाग
‘सिन गुड्स’ (Sin Goods):
तंबाखू, गुटखा, सिगारेट, बिडी: जुने कर दर लागू राहतील, मात्र आता त्यांची किंमत ‘रिटेल विक्री किंमती’वर (RSP) आधारित असेल, ज्यामुळे ते आणखी महाग होतील.
ज्या पेयांमध्ये अतिरिक्त साखर, गोड पदार्थ किंवा फ्लेवर्स आहेत: 28% वरून थेट 40% कर लागू.
इंधन:
कोळसा: 5% वरून 18% कर लागू.
ताज्या बातम्यांसाठी येथे क्लिक करून नवाकाळचे WhatsApp Channel फॉलो करा
हे देखील वाचा –