INS Vikrant | भारतीय शहरांवर पाकिस्तानकडून वारंवार हवाई हल्लेझाल्यानंतर दोन्ही देशांमधील तणाव अधिकच वाढला. या पार्श्वभूमीवर भारतीय नौदलाने (Indian Navy) आपली सर्वात शक्तिशाली आणि प्रतिष्ठित युद्धनौका, आयएनएस विक्रांत (INS Vikrant) अरबी समुद्रात तैनात करून त्वरित कारवाईसाठी सज्जता दर्शविली आहे. जर पाकिस्तानने चिथावणी देणे सुरू ठेवले, तर निर्णायक प्रत्युत्तर करण्यासाठी हे विमानवाहू युद्धपोत सज्ज आहे.
हे तरंगते सैन्यदल, ज्याला अनेकदा समुद्रातील फिरते हवाई तळ म्हणून संबोधले जाते, ते केवळ एक जहाज नाही, तर समुद्रातील एक संपूर्ण शहर आहे. संघर्षाच्या वेळी, ते शत्रूंना प्रचंड नुकसान पोहोचवणारे एक भयानक युद्ध क्षेत्र बनू शकते. आयएनएस विक्रांतची वैशिष्ट्ये काय आहेत, जाणून घेऊयात.
INS विक्रांत काय आहे?
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 2022 मध्ये सेवेत दाखल केलेले आयएनएस विक्रांत भारताच्या सागरी वर्चस्वाच्या एका नवीन युगाची सुरुवात आहे. स्वदेशी बनावटीचे हे विमानवाहू युद्धपोत भारतीय नौदलाचा अभिमान आणि आत्मनिर्भर संरक्षणाचे प्रतीक आहे.
262 मीटर लांब आणि 62 मीटर रुंद असलेले हे विशाल विमानवाहू युद्धपोत 14 डेकचे असून ते 14 मजली इमारतीइतके उंच आहे. आतमध्ये एक रुग्णालय, जलतरण तलाव आणि आधुनिक किचन यांसारख्या सर्व सुविधा आहेत, ज्यामुळे ते बंदरात परत न येता समुद्रात 45 दिवसांपर्यंत स्वतःच्या बळावर युद्ध तळ म्हणून कार्य करू शकते.
या युद्धनौकेत 88 मेगावॅट ऊर्जा निर्माण करणारे चार गॅस टर्बाइन आहेत आणि त्याची धावपट्टी दोन फुटबॉल मैदानांइतकी लांब आहे, ज्यामुळे एकापाठोपाठ 40 लढाऊ विमानांचे प्रक्षेपण करण्याची क्षमता आहे. यामुळे ते केवळ एक कमांड सेंटरच (command centre) नाही, तर एक विनाशकारी हवाई हल्ला प्लॅटफॉर्म देखील आहे.
INS विक्रांत: शस्त्रास्त्रांनी सज्ज
आयएनएस विक्रांत प्रगत शस्त्रास्त्रांनी सज्ज आहे:
- 32 बराक-8 पृष्ठभागावरून हवेत मारा करणारी क्षेपणास्त्रे (Barak-8 surface-to-air missiles)
- 16 ब्रह्मोस सुपरसॉनिक क्रूझ क्षेपणास्त्रे (BrahMos supersonic cruise missiles)
- 1 ओटो मेलारा नौदल तोफ (Oto Melara Naval Gun)
- 4 एके-630 क्लोज-इन वेपन सिस्टीम (AK-630 Close-In Weapon Systems – CIWS)
- 4 टॉर्पेडो लाँचर्स (torpedo launchers)
- सोबत सी किंग (Sea King) किंवा ध्रुव हेलिकॉप्टर (Dhruv helicopters)
या संयोजनामुळे आक्रमक क्षमता आणि अभेद्य संरक्षण सुनिश्चित होते, ज्यामुळे ते हिंदी महासागरातील (Indian Ocean) एक अतुलनीय शक्ती ठरते.
