गोल्ड लोन घेताय? आरबीआय आणणार नवे नियम; तुमच्यावर काय परिणाम होणार? जाणून घ्या

RBI’s draft gold loan rules | सोने गहाण ठेवून कर्ज (Gold Loan) काढण्याच्या नियमात मोठे बदल केले जाणार आहेत. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने 9 एप्रिल रोजी एक नवा नियामक मसुदा (Regulatory Framework) प्रसिद्ध केला आहे. यामध्ये सोने कर्जाची (Gold Loan) प्रक्रिया अधिक सुरक्षित, पारदर्शक आणि ग्राहकहिताची करण्यावर भर देण्यात आला आहे.

हा मसुदा सर्व बँका (Banks), गैर-बँकिंग वित्तीय संस्था (NBFCs), सहकारी बँका (Co-operative Banks) आणि प्रादेशिक ग्रामीण बँका (RRBs) यांना लागू होईल. आरबीआयचे डेप्युटी गव्हर्नर संजय मल्होत्रा यांनी सांगितले की, हे मार्गदर्शक तत्त्वे कठोर नसून तर्कसंगत आणि आचारसंहितेस पूरक असतील.

कर्जदारांसाठी महत्त्वाचे बदल

• कर्ज मंजुरी पूर्वतपासणी: ग्राहकांची परतफेड क्षमता आधी तपासली जाणार असून उत्पन्न आणि व्यवहारक्षमतेनुसार कर्ज दिले जाणार.
• फक्त ‘स्टँडर्ड’ कर्जाचे नूतनीकरण: विद्यमान कर्ज ‘मानक’ असेल आणि LTV मर्यादेत असेल तरच टॉप-अप किंवा नूतनीकरण करता येणार.
• मूल्यांकनात पारदर्शकता: सोन्याची शुद्धता आणि मूल्य निश्चित करण्यासाठी एकसंध आणि स्पष्ट प्रक्रिया अनिवार्य.
• कर्जाचे उद्दिष्ट स्पष्ट: वैयक्तिक व व्यावसायिक वापरासाठी स्वतंत्र कर्ज घेण्याची अट असेल, दोन्ही एकत्र करता येणार नाही.
• कर्ज वापरावर देखरेख: कर्ज रकमेचा वापर ज्या हेतूसाठी घेतले त्यासाठीच झाला आहे की नाही, यावर नियमित माहिती घेतली जाईल.

काही महत्त्वाच्या मर्यादा

• परतफेडीची कमाल मुदत: वैयक्तिक वापरासाठी घेतलेल्या कर्जाची कमाल कालमर्यादा 12 महिने.
• लहान बँकांसाठी मर्यादा: सहकारी बँका आणि RRBs फक्त 5 लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज देऊ शकतील.
• सोन्याची मर्यादा: प्रति कर्जदार 1 किलोपर्यंत दागिने गहाण ठेवण्यास मान्यता, त्यात 50 ग्रॅमपर्यंतच नाणी चालतील – ती बँकेनेच विकलेली असावीत.
• कच्च्या सोन्यावरील कर्ज नाही: फक्त शुद्ध सोन्याचे दागिने आणि अधिकृत नाणीच गहाण ठेवता येणार; वादग्रस्त किंवा पुन्हा तारण ठेवलेले सोने अमान्य.

आरबीआयने सध्या या प्रस्तावांवर जनतेकडून आणि क्षेत्रातील भागधारकांकडून अभिप्राय मागवला आहे. त्यानंतर अंतिम नियमावली जारी होईल. थोडक्यात, हे प्रस्तावित नियम कर्जदारांचे संरक्षण करण्यासाठी आणि सोने कर्ज क्षेत्रात अधिक निष्पक्षता आणि स्पष्टता आणण्यासाठी तयार केले गेले आहेत. जर तुम्ही लवकरच सोने कर्ज घेण्याचा विचार करत असाल, तर या बदलांवर लक्ष ठेवणे महत्त्वाचे आहे.