Maharashtra Bike Taxi | महाराष्ट्र सरकारने ‘महाराष्ट्र बाईक-टॅक्सी नियम, 2025’ अधिसूचित करत बाईक-टॅक्सी सेवांसाठी कायदेशीर चौकट जाहीर केली. गेल्या आठवड्यात परिवहन मंत्री प्रताप सरनाईक यांनी मंत्रालयाबाहेर अनधिकृत बाईक-टॅक्सी चालकाला पकडले होते, त्यानंतर ही पावले उचलण्यात आली.
नव्या धोरणानुसार, ॲग्रीगेटर प्लॅटफॉर्मना परवाना घेणे बंधनकारक आहे, तर चालकांसाठी कठोर पात्रता निकष आणि प्रवाशांच्या सुरक्षेसाठी विशेष उपाय लागू करण्यात आले आहेत. या महिन्याच्या अखेरीस कायदेशीर बाईक-टॅक्सी सेवा सुरू होण्याची अपेक्षा आहे.
पात्रता आणि परवाना नियम
नव्या नियमांनुसार, 20 ते 50 वयोगटातील व्यक्तींनाच बाईक-टॅक्सी चालवण्याची परवानगी आहे. चालकांकडे व्यावसायिक वाहन परवाना, पब्लिक सर्व्हिस व्हेईकल (PSV) बॅज आणि स्थानिक मार्गांचे ज्ञान असणे आवश्यक आहे. अनिवार्य पोलीस पडताळणीमुळे गुन्हेगारी रेकॉर्ड असलेले अपात्र ठरतील. “हे नियम पात्र आणि कायद्याचे पालन करणाऱ्या व्यक्तींनाच बाईक-टॅक्सी चालवण्याची संधी देतील,” असे परिवहन विभागाच्या अधिकाऱ्याने सांगितले.
इलेक्ट्रिक वाहने आणि सुरक्षा
शाश्वततेला चालना देण्यासाठी, ॲग्रीगेटर्सना पाच वर्षांच्या परवान्यासाठी किमान 50 इलेक्ट्रिक बाईक-टॅक्सीचा ताफा राखावा लागेल. प्रवाशांच्या सुरक्षेसाठी 2 लाख रुपयांपर्यंत विमा संरक्षण अनिवार्य आहे. जास्त भाडे आकारण्यावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी कमाल भाडे मर्यादा निश्चित करण्यात आली आहे, ज्यामुळे सेवा परवडणारी राहील.
ॲग्रीगेटर्सना ग्राहक सेवा आणि तक्रार निवारणासाठी कॉल सेंटर्स किंवा वेब पोर्टल्स स्थापन करावे लागतील. रिअल-टाइम आपत्कालीन सूचना प्रणालीद्वारे चालक तातडीच्या परिस्थितीत ॲग्रीगेटर, स्थानिक प्रशासन, पोलीस आणि आपत्कालीन संपर्कांना सूचित करू शकतील. सेवा गुणवत्तेसाठी फीडबॅक यंत्रणाही अनिवार्य आहे.
